Długotrwałe opady atmosferyczne, jakie wystąpiły na obszarze Polski w maju i czerwcu br. spowodowały klęskę powodzi i olbrzymie straty materialne w różnych rejonach kraju. Szczególnie dotkliwie odczuły to tereny wiejskie i znajdujące się na nich gospodarstwa rolne. Według danych szacunkowych Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi podtopieniu lub całkowitemu zalaniu uległo ponad 50 tys. gospodarstw rolnych i ponad 400 tys. ha pól uprawnych i innych użytków rolnych.
Z docierających do Krajowego Związku Rewizyjnego RSP informacji wynika, że straty materialne, głównie w uprawach polowych i ogrodniczych, wystąpiły również w rolniczych spółdzielniach produkcyjnych działających w różnych rejonach kraju, aczkolwiek skala tych strat na szczęście jest relatywnie niższa w stosunku do gospodarstw indywidualnych.
Poniżej zamieszczamy informacje o już podjętych oraz planowanych formach pomocy dla mieszkańców wsi i producentów prowadzących gospodarstwa rolne na obszarach dotkniętych powodzią.
1) Decyzje Rady Ministrów
a) Rada Ministrów na posiedzeniu w dniu 25 maja br. podjęła decyzję o uruchomieniu pomocy socjalnej dla osób poszkodowanych w wyniku powodzi (również rolników) w wysokości:
- do 6 tys. zł - każda rodzina lub osoba samotna;
- 1 tys. zł - zasiłek edukacyjny na każde dziecko w wieku szkolnym;
- do 20 tys. zł - na remont nieruchomości częściowo zniszczonych przez powódź (po uzyskaniu zaświadczenia od wójta);
- do 100 tys. zł - na odbudowę nieruchomości całkowicie lub znacznie zniszczonych przez powódź (po wycenie przez rzeczoznawcę).
Na powyższą pomoc przeznaczona będzie kwota 2 mld zł z rezerwy celowej na dofinansowanie projektów europejskich.
b) W dniu 1 czerwca br Rada Ministrów podjęła uchwałę Nr 87/2010 w sprawie ustanowienia programu pomocy dla rodzin rolniczych, w których gospodarstwach rolnych i działach specjalnych produkcji rolnej powstały szkody spowodowane przez powódź, obsunięcie ziemi i huragan w 2010 r.
W uchwale tej, przedłożonej przez Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi, przewidziane zostały różne formy pomocy dla gospodarstw rolnych dotkniętych skutkami powodzi, obejmujące m.in.:
- udzielenie pomocy socjalnej w wysokości 2 tys. zł - dla gospodarstwa rolnego o powierzchni do 5 ha i 4 tys. zł - dla gospodarstwa rolnego o powierzchni powyżej 5 ha;
- rozłożenie na raty, przesunięcie terminu albo umorzenie płatności związanych z ubezpieczeniem społecznym w KRUS, opłatami czynszu dzierżawnego i ratami z tytułu zakupu nieruchomości rolnych od ANR oraz opłacaniem podatku rolnego.
Pełny tekst uchwały Rady Ministrów - zobacz tutaj
Informujemy, że w ramach konsultacji nad projektem w/w uchwały Rady Ministrów, Prezes Zarządu Krajowego Związku Rewizyjnego RSP Krzysztof Kokoszkiewicz w dniu 28.05.2010 r. wystąpił do Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi Marka Sawickiego z postulatem, aby podanymi wyżej formami pomocy objęte zostały również rolnicze spółdzielnie produkcyjne i zrzeszone w nich rodziny spółdzielcze.
Ponadto biorąc pod uwagę już zanotowane i przewidywane w niedalekiej przyszłości straty m.in. w wyniku obniżenia wysokości i jakości plonów z tegorocznych zbiorów, w wystąpieniu tym zgłoszono wniosek o potrzebie uruchomienia w możliwie krótkim czasie należności z tytułu dopłat bezpośrednich za 2010 r.
Powinno to chociażby częściowo zrekompensować poniesione straty i pomóc producentom rolnym w nabyciu materiału siewnego i innych niezbędnych środków do produkcji rolnej.
Na powyższe wystąpienie nie udzielono do tej pory odpowiedzi, ale z treści omawianej uchwały Rady Ministrów wynika, że postulat o objęcie pomocą socjalną również rodzin członków rolniczych spółdzielni produkcyjnych nie został uwzględniony. W rezultacie - jednorazowe zasiłki celowe w kwocie 2 lub 4 tys. zł przysługiwać będą tylko rolnikom podlegającym ubezpieczeniu w KRUS.
Dodatkowo informujemy, że Program przyjęty uchwałą Rady Ministrów Nr 87/2010 z 1.06.2010 r. został zarejestrowany w Komisji Europejskiej pod nr XA 109/2010, co oznacza, że nie będzie on powodował konieczności udzielania pomocy w formie de minimis.
Zgodnie z decyzją Komisji Europejskiej - Program może być realizowany w okresie od 15 czerwca 2010 r. do 15 czerwca 2011 r.
3) Wystąpienia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi do Komisji Europejskiej
Biorąc pod uwagę ogrom strat materialnych, jakie poniosły gospodarstwa rolne w wyniku tegorocznej powodzi i nadzwyczajność powstałej sytuacji Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi Marek Sawicki wystąpił do Komisji Europejskiej z wnioskiem o:
- alokację dodatkowej ilości ziarna zbóż oraz odtłuszczonego mleka w proszku na realizację programu pomocy Osobom Najbardziej Potrzebującym w Polsce realizowanego w 2010 r. Udostępnione ziarno i mleko w proszku byłoby przekazywane przez ARR bezpośrednio rolnikom do wykorzystania na poziomie gospodarstwa na cele żywnościowe. Rolnik mógłby bezpośrednio powyższe artykuły zużyć, przetworzyć ziarno na mąkę, kaszę, płatki lub przeznaczyć do skarmiania inwentarza w celu pozyskania jaj, mleka, mięsa drobiowego lub wieprzowego;
- wyrażenie zgody na odstąpienie prze Polskę obowiązku stosowania art. 11 ust. 8 rozporządzenia Komisji (WE) Nr 1857/2006 z 15.12.2006 r. w sprawie stosowania art. 87 i 88 Traktatu w odniesieniu do pomocy państwa dla małych i średnich przedsiębiorstw prowadzących działalność związaną z wytwarzaniem produktów rolnych oraz zmieniającego rozporządzenie (WE) nr 70/2001, co pozwoliłoby na pełne objęcie preferencyjnymi kredytami klęskowymi (o oprocentowaniu 2%) wszystkich producentów rolnych, a więc również tych, którzy nie dokonali obowiązku ubezpieczenia co najmniej 50% powierzchni upraw rolnych lub co najmniej 50% zwierząt gospodarskich (obowiązek taki istnieje od 1.01.2010 r.)
4) Składanie informacji do ARiMR o zniszczeniu upraw przez powódź
W związku ze zniszczeniem w wyniku powodzi wielu upraw polowych i utratą zwierząt inwentarskich, zadeklarowane we wnioskach o przyznanie płatności bezpośrednich, płatności ONW oraz płatności rolnośrodowiskowych i zalesieniowych powierzchnie upraw są już nieaktualne.
ARiMR informuje poszkodowanych, że aby zachować prawo do tych płatności w pełnej wysokości, bez jakiegokolwiek ich obniżenia, konieczne jest pisemne poinformowanie, w terminie 10 dni roboczych od daty ustania powodzi, kierownika biura powiatowego ARiMR właściwego ze względu na miejsce zamieszkania lub siedzibę rolnika o zaistnieniu nadzwyczajnych okoliczności.
Złożenie w/w informacji w wymaganym terminie spowoduje również, że rolnicy nie będą ponosili żadnych negatywnych konsekwencji w przypadku przeprowadzania w ich gospodarstwach kontroli na miejscu, która sprawdzi różnice pomiędzy danymi we wniosku, a stanem rzeczywistym. Ponadto rolnicy, którzy nie będą mogli w wyniku wystąpienia nadzwyczajnych okoliczności spełnić norm lub wymogów wzajemnej zgodności, np. wykosić łąk, nie będą mieli pomniejszonych kwot płatności z tytułu stwierdzonych niezgodności.
Z powyższych informacji wynika, że producenci rolni, u których wystąpiły nadzwyczajne okoliczności lub siła wyższa:
- zachowują prawo do pomocy w odniesieniu do obszaru i zwierząt kwalifikowanych w momencie ich wystąpienia,
- nie będą mieli pomniejszonych kwot płatności jeśli nie zostaną spełnione wymogi i normy w ramach wzajemnej zgodności, jeżeli dana niezgodność jest wynikiem działania siły wyższej lub nadzwyczajnych okoliczności,
- nie będą mieli ustalonych obniżek z tytułu złożenia wniosku po terminie, tj. od dnia 18.05.2010 r. do dnia 11.06.2010 r.
Zgodnie z obowiązującymi przepisami, za okoliczności nadzwyczajne lub działanie siły wyższej uznaje się m.in. poważną klęskę żywiołową w dużym stopniu dotykającą grunty rolne gospodarstwa, a więc również powódź, deszcz nawalny i obsunięcie się ziemi.
Wystąpienie w/w okoliczności w gospodarstwach rolnych i spowodowanie szkód w uprawach rolnych powinno być potwierdzone odpowiednimi dowodami, do których zalicza się m.in.:
- protokół oszacowania szkód sporządzony przez komisję powołaną przez wojewodę właściwego ze względu na miejsce powstania szkody;
- dokument potwierdzający wystąpienie szkody w uprawach rolnych, z którego wynika powierzchnia upraw, na których wystąpiła szkoda spowodowana przez nadzwyczajne zdarzenia, sporządzony przez zakład ubezpieczeń, z którym rolnik zawarł umowę ubezpieczenia upraw co najmniej od jednego z tych "ryzyk";
- pisemne oświadczenia potwierdzające wystąpienie szkody w uprawach rolnych, spowodowanej przez te "ryzyka", złożone pod rygorem odpowiedzialności karnej za złożenie fałszywego oświadczenia oraz sporządzone zgodnie ze wzorem zamieszczonym na stronie internetowej ARiMR, (otwórz) przez dwóch świadków, którzy nie są domownikami rolnika w rozumieniu przepisów o ubezpieczeniu społecznym rolników. Oświadczenie takie może być złożone w sytuacji, gdy komisja powoływana przez wojewodę nie została powołana oraz uprawy nie zostały objęte umową ubezpieczenia;
- pisemne oświadczenie rolnika o położeniu gospodarstwa rolnego na obszarze, na którym został wprowadzony stan klęski żywiołowej na podstawie przepisów o stanie klęski żywiołowej;
- pisemne oświadczenie rolnika o padnięciu zwierzęcia oraz zgłoszeniu tego faktu zgodnie z przepisami o systemie identyfikacji i rejestracji zwierząt.
Ponadto, z uwagi na rozmiar oraz dotkliwość tegorocznej powodzi, jaka nawiedziła Polskę, jeśli rolnik nie będzie mógł dostarczyć w/w dowodów, jako dowód wystąpienia siły wyższej lub nadzwyczajnych okoliczności uznawane będzie pisemne oświadczenie rolnika lub jego pełnomocnika o wystąpieniu powodzi w jego gospodarstwie rolnym.
ARiMR dodatkowo informuje, że w przypadku, gdy w gospodarstwach producentów rolnych będących członkami grup lub organizacji producentów owoców i warzyw, wystąpią nadzwyczajne okoliczności lub siła wyższa, skutkująca obniżeniem wartości produktów sprzedawanych przez grupę lub organizację, o więcej niż 35% grupa/organizacja producentów może zadeklarować we wniosku o przyznanie pomocy 65% wartości produktów sprzedawanych z poprzedniego okresu objętego wnioskiem.
Poza tym, jeżeli w wyniku działania siły wyższej lub nadzwyczajnych okoliczności nie zostaną spełnione warunki przyznania pomocy finansowej, sankcje nie będą stosowane.
O konieczności powiadomienia właściwego Oddziału Regionalnego ARiMR o wystąpieniu okoliczności "o charakterze siły wyższej", jaką jest tegoroczna powódź, powinni również pamiętać beneficjenci pomocy finansowej z programów inwestycyjnych: SPO "Restrukturyzacja i modernizacja sektora żywnościowego oraz rozwój obszarów wiejskich 2004-2006" oraz PROW 2007-2013.
Dotyczy to następujących działalności:
SPO "Restrukturyzacja i modernizacja sektora żywnościowego oraz rozwój obszarów wiejskich 2004-2006"
- 1.1 Inwestycje w gospodarstwach rolnych,
- 1.2 Ułatwianie startu młodym rolnikom,
- 1.5 Poprawa przetwórstwa i marketingu artykułów rolnych,
- 2.1 Przywracanie potencjału produkcji leśnej zniszczonego naturalną katastrofą lub pożarem oraz wprowadzenie odpowiednich instrumentów zapobiegawczych,
- 2.4 Różnicowanie działalności rolniczej i zbliżonej do rolnictwa w celu zapewnienia różnorodności działań lub alternatywnych źródeł dochodów,
- 2.6 Rozwój i ulepszanie infrastruktury technicznej związanej z rolnictwem
Program Rozwoju Obszarów Wiejskich 2007 - 2013
- 112 Ułatwianie startu młodym rolnikom,
- 121 Modernizacja gospodarstw rolnych,
- 123 Zwiększanie wartości dodanej podstawowej produkcji rolnej i leśnej,
- 226 Odtwarzanie potencjału produkcji leśnej zniszczonego przez katastrofy oraz wprowadzanie instrumentów zapobiegawczych,
- 311 Różnicowanie w kierunku działalności nierolniczej,
- 312 Tworzenie i rozwój mikroprzedsiębiorstw.
Producenci rolni korzystający z w/w Programów mają możliwość wystąpienia do ARiMR z wnioskiem o wyrażenie zgody na niewywiązywanie się z części, a nawet - z całości podjętych zobowiązań lub też zgody na zmianę terminu realizacji tych zobowiązań.
W pisemnym wniosku należy poinformować o powstałych szkodach i uzasadnić problem z wypełnieniem zobowiązań oraz dołączyć niezbędne dokumenty, które będą potwierdzały poniesione straty. Ze składaniem wniosków nie należy zwlekać. Trzeba je złożyć we właściwym "możliwie terminie" określonym w umowie zawartej z ARiMR. Najczęściej jest on liczony od dnia zaistnienia okoliczności "o charakterze siły wyższej lub od dnia, w którym powstała możliwość złożenia takiego wniosku". Pod pojęciem "(...) dnia, w którym powstała możliwość złożenia takiego wniosku" należy rozumieć dzień, w którym beneficjent lub upoważniona przez niego osoba są w stanie dokonać zgłoszenia zaistnienia któregoś z w/w zjawisk. Jeśli np. wystąpiła powódź, która zalała okoliczne drogi i uniemożliwiła beneficjentowi dojazd do OR ARiMR, aby zgłosić wystąpienie szkód, powinny one zostać przez niego zgłoszone w terminach: 10 dni roboczych (w przypadku PROW 2007-2013) lub 30 dni roboczych (w przypadku SPO "Restrukturyzacja...") od dnia, gdy odblokowane zostaną drogi i będzie mógł dotrzeć do Oddziału Regionalnego.
Agencja uznawać będzie za wystarczającą formę zgłoszenia zaistnienia siły wyższej pisemną informację zawierającą dane beneficjenta pozwalające na jego identyfikację, nazwę działania "inwestycyjnego" oraz wskazanie zobowiązania, którego dotyczy prośba o zwolnienie lub zmianę terminu wykonania. W przypadku, gdy osoba poszkodowana jest beneficjentem dwóch lub większej liczby działań inwestycyjnych wystarczy jedno zbiorcze pismo.
Występując o zwolnienie z któregokolwiek zobowiązania lub zmianę terminu wykonania zobowiązań, beneficjent powinien przedstawić również dowody potwierdzające działanie siły wyższej lub wystąpienie nadzwyczajnych okoliczności. Dowodami mogą być zdjęcia, filmy wykonane przez beneficjenta oraz każdy dokument wystawiony przez komisje powołane do oszacowania szkód potwierdzający wystąpienie siły wyższej i jej wpływ na realizację zobowiązań. Dowodami w zależności od danego działania i rodzaju szkody, mogą być, m.in.:
- protokół oszacowania szkód sporządzony przez komisję powołaną przez wojewodę właściwego ze względu na miejsce powstania szkody;
- dokumenty potwierdzające wystąpienie szkody - protokoły z oględzin, szacowania uszczerbków, oceny zniszczeń itp. wystawiane przez towarzystwa ubezpieczeniowe, rzeczoznawców;
- decyzja właściwego organu nadzoru budowlanego, wydana na podstawie przepisów prawa budowlanego, określająca zakres i termin wykonania niezbędnych robót w celu uporządkowania terenu katastrofy i zabezpieczenia budynku służącego gospodarce rolnej do czasu wykonania robót doprowadzających budynek do stanu właściwego;
- dokument potwierdzający wystąpienie szkody w uprawach rolnych, z którego wynika powierzchnia upraw, na których wystąpiła szkoda spowodowana przez nadzwyczajne zdarzenia, sporządzony przez zakład ubezpieczeń, z którym rolnik zawarł umowę ubezpieczenia upraw co najmniej od jednego z tych "ryzyk";
- decyzja właściwego powiatowego lekarza weterynarii, wydana na podstawie przepisów o ochronie zdrowia zwierząt oraz zwalczaniu chorób zakaźnych zwierząt nakazująca zabicie lub ubój zwierząt chorych lub zakażonych, podejrzanych o zakażenie lub o chorobę albo zwierząt z gatunków wrażliwych na daną chorobę zakaźną zwierząt;
- decyzja właściwego wojewódzkiego inspektora ochrony roślin i nasiennictwa, wydana na podstawie przepisów o ochronie roślin, nakazująca zniszczenie roślin, produktów roślinnych lub przedmiotów w przypadku wystąpienia lub podejrzenia wystąpienia organizmów kwarantannowych;
- w sytuacji, gdy komisja powoływana przez wojewodę nie została powołana oraz uprawy nie zostały objęte umową ubezpieczenia - pisemne oświadczenia potwierdzające wystąpienie szkody w uprawach rolnych, spowodowanej przez te "ryzyka", złożone, pod rygorem odpowiedzialności karnej za złożenie fałszywego oświadczenia, przez dwóch świadków, którzy nie są domownikami rolnika, w rozumieniu przepisów o ubezpieczeniu społecznym rolników, sporządzone zgodnie ze wzorem zamieszczonym na stronie internetowej ARiMR;
ARiMR informuje, że poszkodowani beneficjenci SPO "Restrukturyzacja - 2004-2006" oraz działań PROW 2007-2013:
- Modernizacja gospodarstw rolnych,
- Zwiększanie wartości dodanej podstawowej produkcji rolnej i leśnej,
- Odtwarzanie potencjału produkcji leśnej zniszczonego przez katastrofy oraz wprowadzanie instrumentów zapobiegawczych,
- Różnicowanie w kierunku działalności nierolniczej,
- Tworzenie i rozwój mikroprzedsiębiorstw,
mają również możliwość wystąpienia do ARiMR z prośbą o wyrażenie zgody na zmianę terminu realizacji zobowiązań w terminie i na zasadach podanych dla przypadku wystąpienia siły wyższej.
Ponadto informujemy, że:
- beneficjenci, którzy są w trakcie realizacji operacji, nie złożyli jeszcze wniosku o płatność ostateczną, oprócz złożenia wniosku o uznanie siły wyższej, zgodnie z przepisami umowy przyznania pomocy mają możliwość złożenia wniosku o zmianę umowy, w tym zmianę terminu złożenia wniosku o płatność;
- wnioskodawcy działań inwestycyjnych PROW 2007-2013, którzy nie podpisali jeszcze umów przyznania pomocy, których wnioski o przyznanie pomocy znajdują się w trakcie weryfikacji, zgodnie z przepisami rozporządzeń wykonawczych mają możliwość wystąpienia z prośbą o wydłużenie terminu na uzupełnienie wniosku, jak również z prośbą o przywrócenie terminu na wykonanie określonych czynności.
5) Korzystanie z preferencyjnych kredytów klęskowych
Producenci rolni, poszkodowani w wyniku klęski żywiołowej, tj. powodzi lub nawalnych opadów deszczu, mogą korzystać z preferencyjnych kredytów klęskowych na wznowienie produkcji w swoich gospodarstwach, w dwóch liniach kredytowych - inwestycyjnej i obrotowej.
Kredyt obrotowy można otrzymać na środki do produkcji rolnej np. nawozy, paliwa, czy też zakup inwentarza. Kredyt inwestycyjny natomiast można dostać m.in. na zakup maszyn rolniczych, przywrócenie funkcji zniszczonych lub uszkodzonych budynków inwentarskich i innych służących do produkcji.
Poniżej przypominamy podstawowe zasady udzielania kredytów klęskowych.
a) Co należy zrobić, aby otrzymać kredyt klęskowy?
Kredyty klęskowe mają specjalną procedurę uruchamiania pomocy. Przed złożeniem wniosku o kredyt poszkodowany udaje się do Urzędu Gminy aby zgłosić szkodę. Pozwala to komisji powołanej przez wojewodę na oszacowanie wysokości szkód, które powstały w wyniku klęski w danym gospodarstwie. Komisja dokonuje szacunków w terminie 2 miesięcy od dnia stwierdzenia skutków klęski. Na podstawie pracy tej komisji przygotowywana jest opinia wojewody dotycząca zakresu i wysokości szkód spowodowanych przez klęskę. Jest ona formalnym dokumentem potwierdzającym wystąpienie szkody i jej uzyskanie jest warunkiem ubiegania się przez poszkodowanego o kredyt.
W ciągu kolejnego miesiąca wojewoda zgłasza wniosek do Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi o wyrażenie zgody na uruchomienie pomocy.
Wyrażenie zgody przez Ministra umożliwia uruchomienie linii preferencyjnych kredytów klęskowych na wznowienie produkcji po danej klęsce przez banki współpracujące z ARiMR. Wtedy rolnik ubiegając się o kredyt "klęskowy" musi pójść do banku i pobrać formularz wniosku o kredyt. Jeśli zamierza starać się o kredyt klęskowy inwestycyjny musi przygotować plan inwestycji.
Kolejnym krokiem jest złożenie w banku wniosku o kredyt wraz z planem inwestycji, o ile rolnik ubiega się o kredyt inwestycyjny, opinią wojewody i innymi dokumentami wymaganymi przez bank.
O kredyty klęskowe można ubiegać się w następujących bankach:
- Bank Polskiej Spółdzielczości S.A.,
- Bank Gospodarki Żywnościowej S.A.,
- Mazowiecki Bank Regionalny S.A.,
- Gospodarczy Bank Wielkopolski S.A.,
- ING Bank Śląski S.A.,
- Bank Zachodni WBK S.A.,
- Bank Polska Kasa Opieki S.A.,
a także w bankach spółdzielczych zrzeszonych w BPS S.A., SGB GBW S.A. i MBR S.A.
b) Tryb przyznawania kredytów klęskowych
Kredyt klęskowy mogą otrzymać osoby fizyczne, posiadające zdolność do czynności prawnych, osoby prawne oraz jednostki organizacyjne nie posiadające osobowości prawnej, które doznały szkód we własnym lub dzierżawionym gospodarstwie rolnym, dziale specjalnym produkcji rolnej lub gospodarstwie rybackim.
Okres kredytowania dla kredytu klęskowego inwestycyjnego nie może wynosić więcej niż 8 lat, natomiast dla kredytu klęskowego obrotowego - maksymalnie 4 lata. Karencja w spłacie kredytu nie może być dłuższa niż 2 lata.
Kwota kredytu w przypadku linii inwestycyjnej nie może przekroczyć wartości odtworzeniowej środków trwałych, a w przypadku linii obrotowej kwoty obniżenia dochodu i jednocześnie nie może wynosić więcej niż:
- 4 mln zł dla gospodarstw rolnych,
- 8 mln zł dla działów specjalnych produkcji rolnej.
Wkład własny nie jest wymagany.
Kredytobiorca zobowiązany jest natomiast w terminie 3 miesięcy od dnia pobrania środków finansowych z banku udokumentować wykorzystanie kredytu klęskowego inwestycyjnego na zakupy dokonane po dniu wystąpienia szkody.
W przypadku kredytu klęskowego obrotowego udokumentowaniu podlega co najmniej 50% wydatków.
Całkowite oprocentowanie kredytów jest zmienne i nie może wynosić więcej niż 1,5 stopy redyskontowej weksli. Kredytobiorca płaci część oprocentowania w wysokości wynikającej z różnicy pomiędzy oprocentowaniem całkowitym, a zastosowanymi przez Agencję dopłatami. Obecnie oprocentowanie płacone przez kredytobiorcę wynosi 2% w skali roku.
Kredyt "klęskowy" inwestycyjny może być przeznaczony na finansowanie nakładów związanych z:
- przywróceniem funkcji użytkowych zniszczonych lub uszkodzonych budynków inwentarskich i innych budynków i budowli służących do produkcji, a także, urządzeń i obiektów służących do zasilania w wodę, energię elektryczną, gaz i odprowadzenie ścieków w obrębie gospodarstwa,
- również związanych z przywróceniem funkcji użytkowych uszkodzonych ciągników, maszyn i urządzeń rolniczych poprzez przeprowadzenie remontów kapitalnych.
Kredyt może być też przeznaczony na nakłady związane z przywróceniem produkcyjności poprzez zakup kwalifikowanego materiału szkółkarskiego na odtworzenie sadu, stada podstawowego inwentarza żywego, a także na nakłady związane z zakupem w miejsce zniszczonych ciągników, maszyn i urządzeń rolniczych.
Przeznaczenie kredytu "klęskowego" obrotowego obejmuje zakup rzeczowych środków obrotowych do produkcji rolnej np.: nawozów mineralnych, środków ochrony roślin, paliwa na cele rolnicze, inwentarza żywego zaliczonego zgodnie z przepisami ustawy o rachunkowości do środków obrotowych itp.
Kredyty preferencyjne udzielane są przez banki współpracujące z Agencją z ich własnych środków. W danym roku banki mogą udzielać kredytów w terminach:
- do 31 grudnia tego samego roku - w przypadku zgód na uruchomienie linii kredytowych wydanych przez Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi w okresie od 1 stycznia do 31 maja,
- do 30 czerwca następnego roku - w przypadku zgód na uruchomienie linii kredytowych wydanych przez Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi w okresie od 1 czerwca do 31 grudnia.
6) Uproszczona procedura utylizacji zwierząt gospodarskich padłych w wyniku powodzi
Tegoroczna powódź, poza stratami w uprawach, sprzęcie rolniczym i innych środkach trwałych w gospodarstwach rolnych, wyrządziła również duże straty w inwentarzu żywym. Wiele zwierząt gospodarskich utonęło i nie można ich odnaleźć, gdyż spiętrzona woda poniosła utopione zwierzęta z dala od gospodarstw, do których należały. Akcja zbierania takich sztuk padłych zwierząt koordynowana jest przez wojewódzkich lub powiatowych lekarzy weterynarii działających na danym terenie.
Wobec tych nadzwyczajnych okoliczności, w celu szybkiego przeprowadzenia utylizacji zwierząt, ARiMR uprościła procedury w tym zakresie. Było to konieczne, ponieważ wielu rolników, do których należały padłe zwierzęta, nie może złożyć "Oświadczenia producenta rolnego", które w normalnych warunkach uruchamia proces odbierania zwłok zwierzęcia z gospodarstwa, ich transport i utylizację. W związku z tym Agencja wprowadziła w miejsce takiego oświadczenia "zbiorczy protokół", pod którym zamiast właściciela zwierzęcia mogą znaleźć się podpisy przedstawiciela gminy i przedstawiciela powiatowego lekarza weterynarii. To pozwoli na szybkie przewiezienie padłych zwierząt do zakładów utylizacyjnych.
Natomiast procedura prowadząca do pokrycia kosztów utylizacji w imieniu rolnika przez ARiMR pozostała bez zmian. Po dokonaniu identyfikacji padłego zwierzęcia zostało ono zutylizowane na podstawie protokołu zbiorczego, co nie będzie trudne dzięki danym zawartym w tym protokole i informacjom z systemu identyfikacji zwierząt prowadzonego przez ARiMR, będzie odnajdywany producent rolny, do którego należało padłe zwierzę. Zostanie on poinformowany o utylizacji należącego do niego zwierzęcia i poproszony o wypełnienie "Oświadczenia producenta rolnego". Na podstawie tego oświadczenia Agencja wypłaci pieniądze zakładowi utylizacyjnemu, który poniósł koszty związane z utylizacją.
ARiMR przypomina ponadto, że zarówno rolnik jak i zakład utylizacyjny mają obowiązek zgłoszenia faktu utylizacji każdego padłego zwierzęcia do Systemu Rejestracji i Identyfikacji Zwierząt ARiMR.
7) Ulgi podatkowe dla powodzian
Zgodnie z komunikatem zamieszczonym na stronie internetowej Ministerstwa Finansów osoby które ucierpiały w wyniku powodzi nie zapłacą podatku dochodowego od otrzymanej pomocy finansowej z tego tytułu.
Podstawę do zwolnienia od podatku stanowią przepisy zawarte w:
- art. 21 ust. 1 pkt 26 i pkt 26a ustawy z 26.07.1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2000 r. Nr14, poz. 176, z późn. zm.) - zgodnie z którymi - zwolnieniem objęte zostały zapomogi otrzymane m.in. w przypadku indywidualnych zdarzeń losowych i klęsk żywiołowych (a więc również powodzi), do wysokości nieprzekraczającej w roku podatkowym kwoty 2.280 zł oraz świadczenia otrzymane z tytułu jednorazowej pomocy materialnej finansowanej ze środków budżetu Państwa lub budżetów jednostek samorządu terytorialnego w związku z zaistniałym zdarzeniem losowym;
- rozporządzenia Ministra Finansów z 28.12.2009 r. w sprawie zaniechania poboru podatku dochodowego od osób fizycznych od niektórych dochodów (przychodów) podatników podatku dochodowego od osób fizycznych (Dz. U. Nr 226, poz. 1819) - zgodnie z którym - zaniechany został pobór podatku od pomocy materialnej otrzymanej od zakładu pracy przez osoby poszkodowane na skutek katastrofy naturalnej, w rozumieniu przepisów ustawy z 18.04.2002 r. o stanie klęski żywiołowej, do wysokości nieprzekraczającej w roku podatkowym 6.000 zł.
Ponadto Ministerstwo Finansów zapewnia, że z uwagi na powódź i towarzyszące jej okoliczności urzędy skarbowe w całym kraju podchodzić będą ze zrozumieniem do sytuacji podatników, którym klęska żywiołowa utrudnia lub wręcz uniemożliwia wywiązanie się z obowiązków podatkowych. Jednocześnie wskazuje, że:
- podatnicy, którzy na skutek powodzi nie mają możliwości złożenia deklaracji w ustawowym terminie, powinni uczynić to jak najszybciej po ustaniu przeszkody, dołączając jednocześnie pismo wyjaśniające przyczynę niedochowania terminu. W razie wykazania podatku do zapłaty podatnik powinien też wystąpić o umorzenie powstałych odsetek;
- jeżeli podatnik (płatnik) ma taką techniczną możliwość, ma prawo skierować wniosek o odroczenie terminu składania deklaracji podatkowych, co wiąże się automatycznie z odroczeniem terminu płatności podatku (bez odsetek).
Z komunikatu Ministerstwa Finansów wynika również, że podatnicy, którzy z uwagi na utrudnienia powodziowe nie są w stanie zapłacić w terminie podatków, mogą wnioskować do naczelnika urzędu skarbowego o przyznanie ulgi w spłacie zobowiązań podatkowych - odroczenie terminu płatności podatku, rozłożenie na raty bądź umorzenie zaległości podatkowych wraz z odsetkami. W tym przypadku podatnicy mogą też wystąpić do naczelnika urzędu skarbowego o ograniczenie poboru zaliczek na podatek, jeżeli uprawdopodobnią, że zaliczki byłyby niewspółmiernie wysokie w stosunku do podatku należnego od dochodu przewidywanego za dany rok podatkowy.
Jeżeli w wyniku powodzi zostały zniszczone (np. na skutek zalania wodą) dokumenty będące podstawą sporządzenia deklaracji, należy o tym powiadomić urząd skarbowy i w późniejszym czasie odtworzyć dokumenty, uzyskując np. ich duplikaty od swoich kontrahentów.
